Kwartet kancelarii w gigafinansowaniu budowy bałtyckiej megawiatrakowni

426
Zdjęcie: Ruyan Ayten/Pexels

Jak ustalił „Rynek Prawniczy”, kancelaria Norton Rose Fulbright doradzała firmie PGE Polska Grupa Energetyczna przy pozyskaniu finansowania na budowę morskiej elektrowni wiatrowej Baltica 2 od grupy instytucji finansowych, którym doradzała kancelaria Clifford Chance. Kancelaria CMS doradzała firmie PGE przy uzyskaniu pożyczki z KPO na tę inwestycję od Banku Gospodarstwa Krajowego, któremu doradzała kancelaria Deloitte Legal. Kancelaria Rymarz Zdort Maruta doradzała PGE przy sfinalizowaniu projektu budowy bałtyckiej wiatrakowni.

O zorganizowaniu finansowania największej w Polsce inwestycji wiatrowej poinformowano pod koniec stycznia 2025 r. Wśród dostawców pieniędzy w kwocie o równowartości 11,1 mld zł, z możliwością skorzystania z dodatkowych i rezerwowych linii kredytowych w wysokości ok. 1,5 mld zł, są m.in. Bank Gospodarstwa Krajowego (385 mln euro i 530 mln zł), Europejski Bank Inwestycyjny (400 mln euro), Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (200 mln euro), ING, BNP Paribas, w sumie 24 banki krajowe i zagraniczne oraz Duński Fundusz Eksportowo-Inwestycyjny, z którymi inwestor, spółka PGE Baltica, zawarł umowy kredytowe i umowy zabezpieczeń. To finansowanie projektowe w formule project finance  udzielone na okres budowy oraz 22 kolejne lata. Zadłużenie będzie spłacane z przyszłych przychodów elektrowni ze sprzedaży prądu.

PGE podpisała też z Bankiem Gospodarstwa Krajowego odrębną umowę pożyczki do kwoty 3,9 mld zł na sfinansowanie wkładu własnego PGE do projektu. Pieniądze pochodzą z budżetu Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności, ze środków Inwestycji G3.1.5.‎ „Budowa Morskich Farm Wiatrowych (Fundusz na rzecz Morskiej Energetyki Wiatrowej)”.

Baltica 2 jest, obok Baltica 3, jednym z dwóch etapów Morskiej Farmy Wiatrowej Baltica, realizowanej wspólnie przez spółkę joint venture  firm PGE Polska Grupa Energetyczna i duńskiej Ørsted, która planuje zakończenie budowy pierwszego etapu Baltiki o mocy ok. 1,5 gigawatów do końca 2027 r., a etapu Baltica 3 o mocy ok. 1 GW – do 2030 r. MFW Baltica o łącznej mocy 2,5 GW ma znacząco przyczynić się do transformacji polskiej energetyki, dostarczając prąd z wiatru do prawie 4 mln gospodarstw domowych w Polsce.

Pierwszy etap inwestycji Baltica 2, na który właśnie pozyskano finansowanie, i podjęto ostateczną decyzję o rozpoczęciu budowy, ma kosztować 28 mld zł. Kwota obejmuje wydatki inwestycyjne w fazach rozwoju i budowy oraz koszty operacyjne w fazie budowy. Farma będzie się składać ze 107 turbin firmy Siemens Gamesa, każda o mocy 14 megawatów, co daje ich łączną moc 1498 MW, rozmieszczonych na morzu, na powierzchni ok. 190 km kw., w polskiej wyłącznej strefie ekonomicznej Morza Bałtyckiego, na obszarze wyznaczonym w planie zagospodarowania obszarów morskich w rejonie Ławicy Słupskiej, na wysokości pomiędzy Ustką a Choczewem. Odległość najbliższej turbiny do brzegu wyniesie ok. 40 km. Turbiny osadzone zostaną na fundamentach w formie monopali. W ramach inwestycji powstaną cztery morskie stacje transformatorowe, które umożliwią przesyłanie prądu na ląd. Lądowa infrastruktura przyłączeniowa, czyli stacja transformatorowa oraz podziemne linie kablowe do krajowej sieci elektroenergetycznej, zostanie wybudowana w miejscowości Osieki Lęborskie, w gminie Choczewo, w powiecie wejherowskim.

Prace budowlane na morzu rozpoczną się w 2025 r. od usunięcia głazów z dna. W 2026 r. zacznie się budowa fundamentów i stacji transformatorowych na morzu. Następny etap to ułożenie kabli połączeniowych między fundamentami turbin oraz morskimi stacjami transformatorowymi. Na 2027 r. zaplanowano montaż turbin wiatrowych.

Po oddaniu do eksploatacji Baltica 2 będzie największą wiatrakownią na Bałtyku. Ma wytwarzać ok. 5 tys. gigawatogodzin prądu rocznie, ok. 3 proc. rocznej krajowej produkcji. Obsługę techniczną zapewni jej baza operacyjno-serwisowa w południowo-zachodniej części portu w Ustce, której oddanie do użytku zaplanowano na 2026 r. Powstanie tam m.in. magazyn części zamiennych, a przy nabrzeżu będą cumować statki serwisowe.

PGE Polska Grupa Energetyczna to największy pod względem przychodów holding energetyczny działający na polskim rynku i jeden z największych w Europie Środkowej i Wschodniej. Dostarcza 5,5 mln odbiorców 33 proc. energii elektrycznej w Polsce oraz 18 proc. ciepła. Posiada m.in. dwie kopalnie węgla brunatnego Bełchatów i Turów, elektrownie na węgiel kamienny i brunatny, elektrociepłownie, elektrownie wodne i wiatrowe. Jest największym krajowym producentem prądu ze źródeł odnawialnych, z 10 proc. udziałem w rynku OZE. Większościowym akcjonariuszem PGE jest Skarb Państwa, który posiada prawie 61 proc. akcji, reszta jest w obrocie giełdowym.

Plan inwestycyjny PGE w zakresie morskiej energetyki wiatrowej obejmuje wybudowanie, oprócz MFW Baltica 2 i 3, także, po 2030 r., Elektrowni Wiatrowej Baltica 1 o mocy ok. 0,9 GW.

Duńska firma Ørsted (poprzednia nazwa to DONG Energy, obecna pochodzi od nazwiska duńskiego naukowca Hansa Christiana Ørsteda, który w XIX w. odkrył zjawisko oddziaływania elektromagnetycznego), kontrolowana przez tamtejszy rząd, specjalizuje się w inwestowaniu i budowie morskich elektrowni wiatrowych, których łączna moc na różnych morzach świata przekracza 12 GW. Firma buduje także lądowe elektrownie wiatrowe i słoneczne, magazyny energii i bioelektrownie oraz dostarcza prąd z nich. W Polsce działa od 11 lat, zatrudniając obecnie ponad 650 osób na prawie 9 tys. ogółem.

Bank Gospodarstwa Krajowego to założony w 1924 r. państwowy bank rozwoju, który inicjuje i realizuje programy służące wzrostowi ekonomicznemu Polski, współpracując ze wszystkimi instytucjami, funduszami i agencjami rozwoju. BGK realizując strategiczne projekty rozwojowe, finansuje m.in. największe inwestycje infrastrukturalne oraz ekspansję polskich firm w kraju i za granicą. Jest inwestorem w funduszach, których aktywami zarządza Polski Fundusz Rozwoju.

Europejski Bank Inwestycyjny jest instytucją finansową Unii Europejskiej udzielającą i gwarantującą kredyty, której właścicielami są państwa członkowskie UE. EBI dostarcza finansowania zarówno publicznym, jak i prywatnym podmiotom z państw-akcjonariuszy, na inwestycje zgodne z celami polityki UE, w tym na wspieranie konkurencyjności gospodarczej, pobudzanie innowacji, promowanie zrównoważonego rozwoju, zwiększanie spójności społecznej i terytorialnej oraz na transformację w kierunku neutralności klimatycznej. EBI posiada 59,15 proc. udziałów Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego oraz 3 proc. akcji Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju.

Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju to instytucja finansowa utworzona w 1989 r. do finansowania rozwoju sektora prywatnego w państwach europejskich, w tym wspierania transformacji gospodarczej w regionie Europy pokomunistycznej. Do 2024 r. zainwestował ponad 210 mld euro w realizację 7,3 tys. projektów. EBOiR liczy 76 członków (74 państwa, Europejski Bank Inwestycyjny i Komisja Europejska). Największymi udziałowcami są Stany Zjednoczone, Francja, Japonia, Niemcy, Wielka Brytania i Włochy. Polska posiada 1,28 proc. udziałów. Od początku działalności w Polsce w 1991 r., EBOiR udzielił 15,2 mld euro finansowania na ponad 530 przedsięwzięć. Bank udziela pożyczek i gwarancji, dokonuje inwestycji kapitałowych.

– To kolejny ważny krok  w stronę zapewnienia Polakom bezpieczeństwa energetycznego i stopniowej dekarbonizacji polskiej gospodarki. PGE inwestuje w odnawialne źródła energii i umiejętnie łączy w okresie przejściowym technologie oparte na OZE, takie jak m.in. farmy wiatrowe na Bałtyku, oraz na węglu. Jednym z celów Ministerstwa Aktywów Państwowych jest popieranie przekształcania naszej gospodarki w kierunku neutralności klimatycznej przy zapewnieniu wsparcia finansowego spółkom energetycznym, co pozwoli na sprawną i płynną transformację – stwierdził Jakub Jaworowski, minister aktywów państwowych.

– Finansowanie transformacji energetycznej jest obecnie jednym z kluczowych zadań Banku Gospodarstwa Krajowego. Niebagatelną rolę odgrywają w tym procesie środki z KPO, z których nasz bank udziela pożyczek na konkretne projekty. Do grona beneficjentów dołącza PGE z ambitną inwestycją Baltica 2. W tym projekcie jako polski bank rozwoju realizujemy misję zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego Polski przy wykorzystaniu środków UE – skomentował Mirosław Czekaj, prezes BGK.

– Jako bank UE i wiodący partner w transformacji energetycznej w Polsce EBI zdecydował się wesprzeć projekt Baltica 2. To największa morska farma wiatrowa w budowie w Unii Europejskiej. Zwiększy ona udział odnawialnych źródeł energii w polskim miksie energetycznym i pomoże ograniczyć emisję gazów cieplarnianych. Wzmocni bezpieczeństwo energetyczne Polski i wesprze konkurencyjność gospodarczą poprzez wykorzystanie innowacyjnych technologii – oświadczyła Teresa Czerwińska, wiceprezes EBI.

– Współfinansujemy Baltica 2, drugi w Polsce projekt offshore  dla banku. Zamknięcie tej transakcji dowodzi lepszej efektywności kosztowej projektów OZE w porównaniu do tradycyjnych projektów opartych na paliwach kopalnych w Polsce. Przez tę inwestycję EBOiR wzmacnia swoje wsparcie dla całego programu offshore  – zadeklarował Grzegorz Zieliński, Head of Energy Europe w EBOiR.

– Baltica 2  pozwoli na dywersyfikację produkcji energii elektrycznej w Polsce. Zwiększy bezpieczeństwo energetyczne i dostarczy czystą i tańszą energię. Ta inwestycja stanowi znaczący krok w polskiej transformacji energetycznej i jest dużym impulsem dla rozwoju gospodarczego, który może przyciągnąć nowe inwestycje do całej polskiej gospodarki i pomóc w tworzeniu nowych miejsc pracy – zakomunikował Dariusz Marzec, prezes zarządu PGE.

Po załatwieniu kwestii finansowania PGE poinformowała 30 stycznia 2025 r., że wspólnicy spółki Elektrownia Wiatrowa Baltica – 2 (Baltica 2) podjęli uchwałę w sprawie ostatecznej decyzji inwestycyjnej (final investment decision – FID) rozpoczynającej fazę budowy oraz o zawarciu umów związanych z realizacją inwestycji przez spółkę Baltica 2 i podmioty z grup kapitałowych PGE i Ørsted.

Zmieniono  umowę wspólników m.in. regulującą w fazie budowy zasady ładu korporacyjnego spółki Baltica 2, zasady funkcjonowania zintegrowanego zespołu projektowego, zobowiązania stron w zakresie finansowania i świadczenia innego rodzaju wsparcia na rzecz spółki Baltica 2 w związku z budową, ograniczenia dotyczące zbywalności udziałów oraz skutki istotnego naruszenia zobowiązań i zmiany kontroli nad wspólnikami. Podpisano także umowy regulujące świadczenie usług zarządzania pracami budowlanymi przez podmiot z PGE – na lądzie i przez podmiot z Ørsted – na morzu, oraz umowy regulujące świadczenie usług obsługi i konserwacji farmy wiatrowej po oddaniu do użytku, przez podmiot z PGE – na lądzie i przez podmiot z Ørsted – na lądzie. Sygnowano także umowy pożyczek, na podstawie których wspólnicy spółki Baltica 2 udostępnią finansowanie dłużne (oprócz finansowania kapitałowego), oraz umowy dotyczące sprzedaży prądu z Baltiki 2 na rzecz wspólników spółki.

Kancelaria Norton Rose Fulbright potwierdziła „Rynkowi Prawniczemu”, że doradzała firmie PGE Polska Grupa Energetyczna przy pozyskaniu od banków finansowania na budowę morskiej elektrowni wiatrowej Baltica 2.

Kancelaria Clifford Chance potwierdziła „Rynkowi Prawniczemu”, że doradzała bankom przy sfinansowaniu budowy morskiej elektrowni wiatrowej Baltica 2.

Kancelaria CMS potwierdziła „Rynkowi Prawniczemu”, że doradzała firmie PGE Polska Grupa Energetyczna przy uzyskaniu od BGK pożyczki z KPO na na finansowanie budowy morskiej elektrowni wiatrowej Baltica 2, informując, iż jej obsługa obejmowała negocjacje umowy pożyczki oraz wsparcie w uzyskaniu zgód korporacyjnych, nadzorował ją partner Michał Mężykowski, kierujący praktyką bankowości i finansów, a wykonywali senior associate  Katarzyna Mazurcounsel  Artur Bednarski, prawnik Bartosz Portykus z tejże  praktyki.

„Rynek Prawniczy” ustalił, że kancelaria Deloitte Legal doradzała Bankowi Gospodarstwa Krajowego przy udzieleniu pożyczki z KPO na finansowanie budowy morskiej elektrowni wiatrowej Baltica 2, o czym poinformowała ona na swojej witrynie internetowej, podając, że obsługa obejmowała przygotowanie dokumentacji finansowania i jej negocjowanie, a wykonywali ją partner associate  Mariusz Banaś, senior associate  Tomasz Pawłowski.

„Rynek Prawniczy” ustalił, że kancelaria Rymarz Zdort Maruta doradzała firmie PGE Polska Grupa Energetyczna przy finalizacji projektu budowy morskiej elektrowni wiatrowej Baltica 2, o czym poinformowała ona na swojej witrynie internetowej podając, że jej obsługa obejmowała „umowy zawarte między wspólnikami, umowy sprzedaży prądu, inne umowy projektowe z podmiotami powiązanymi oraz kwestie korporacyjne”.

Ireneusz Walencik