Nextons, Better Chance, Seamless – tak brzmią nazwy niektórych kancelarii utworzonych w Rosji przez prawników, którzy przed agresją putinowców na Ukrainę pracowali w tamtejszych biurach międzynarodowych firm prawniczych.
W pierwszym miesiącu wojny prawie wszystkie z tych globalnych sieci zapowiedziały wycofanie się z działalności w państwie, które zbrojnie napadło na sąsiedni kraj. Ogłosiły zamknięcie swoich tamtejszych biur, a niektóre – przekazanie biznesu prawniczego ich rosyjskim załogom, które miały od tamtej pory działać jako kancelarie pod własną, „ruską” marką, choć, jak się potem okazało, zwykle nazywaną z angielska. W 2022 r. toczył się proces takiej prawniczej transformacji, a o jego rezultatach niektóre zachodnie kancelarie informowały na swoich witrynach internetowych.
Tak uczyniła na przykład kancelaria Dentons, która 15 grudnia 2022 r. po polsku obwieściła finalizację „procesu wyłączenia biur zlokalizowanych na terenie Rosji ze swojej międzynarodowej sieci”. Od 1 stycznia 2023 r. dotychczasowe biura w Moskwie i Petersburgu działają „całkowicie poza strukturami Dentons” jako kancelaria Nextons zatrudniająca ok. 130 prawniczek i prawników.
– Tuż po agresji Rosji na Ukrainę podjęliśmy decyzję, że ze względów moralnych wycofujemy się z działalności w kraju, który wszczyna wojnę. Do tej pory Dentons była największą międzynarodową firmą prawniczą w Rosji – ze względu na tak dużą skalę operacji, przeprowadzenie tego procesu było nie tylko skomplikowane, ale i czasochłonne. Przez cały ten czas naszym priorytetem było zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom i współpracownikom Dentons. Dziś możemy ogłosić zakończenie formalnej strony działania, które zostało podjęte z pobudek etycznych i jest naszą jednoznaczną odpowiedzią na agresję Rosji na Ukrainę – oświadczył na witrynie internetowej kancelarii Arkadiusz Krasnodębski, partner zarządzający Dentons w Polsce.
W tym samym dniu angielskojęzyczny komunikat kancelarii ogłosił na jej witrynie, iż od 2023 r. rosyjskie biura nie będą już częścią Dentons, „jednakże (however ), Nextons będzie preferowaną kancelarią prawną Dentons w Rosji (Dentons’ preferred law firm in Russia ), a „obie firmy będą współpracować w sprawach dla klientów międzynarodowych, jeśli zezwalają na to sankcje i polityka Dentons”.
Dzień wcześniej rosyjskie media podały, że praktycznie cały zespół Dentons pozostał w Nextons. „Nazwa nowej marki (po rosyjsku Некстонс, od angielskiego słowa next – następny) odzwierciedla dążenie rosyjskiego zespołu do pójścia naprzód, podjęcia niezbędnych kolejnych kroków, pomimo globalnych zmian” – można przeczytać w artykule na rosyjskim portalu „Wiedomosti”.
Wcześniej, w czerwcu, rozpoczęła działalność kancelaria Better Chance (Lepsza Szansa). Jak można przeczytać na jej witrynie internetowej, powstała z połączenia zespołów rosyjskich biur międzynarodowych kancelarii Clifford Chance, Allen & Overy, Herbert Smith Freehills, Linklaters, Morgan, Lewis & Bockius i Squire Patton Boggs.
„Słusznie cieszymy się niezrównaną reputacją i pretendujemy do miana lidera na rynku usług prawnych” – można też tam przeczytać.
Partner zarządzająca Wiktoria Bortkiewicza, poprzednio kierująca rosyjskim biurem Clifford Chance, tak skomentowała otwarcie nowej firmy: „ Jesteśmy przekonani, że wiedza i doświadczenie czołowych praktyków rynku usług prawniczych zgromadzone pod naszą nową marką pozwolą każdemu członkowi naszego zespołu nadal przekraczać oczekiwania klientów w najbardziej złożonych projektach, przyczyniając się do długoterminowej i trwałej współpracy, naprawdę stać się waszym Najlepszym Wyborem”.
Dawne moskiewskie biuro kancelarii CMS od połowy czerwca kontynuuje działalność jako rosyjska kancelaria pod angielską nazwą – Seamless Legal (seamless znaczy: bez szwów, gładki, ciągły, nieprzerwany). Jej partnerem zarządzającym jest francuski prawnik Jean-Francois Marquaire, który wcześniej kierował biurem CMS w Moskwie. Jak wyjaśnił na witrynie internetowej nowej firmy, przypominającej wyglądem witrynę poprzedniczki, starszy partner Leonid Zubariew: „Nasza nowa marka Seamless Legal najlepiej odzwierciedla podejście do pracy, które wykształciło się przez lata w kancelarii – integralność i spójność zespołu, nienaganną obsługę, nieprzerwaną pracę i ciągłe wsparcie klienta bez względu na wszystko”.
Już w kwietniu były rosyjski zespół sieci Eversheds Sutherland poinformował o utworzeniu kancelarii Birch Legal (co się tłumaczy jako Brzoza Prawna), z biurami w Moskwie i Petersburgu. Brzoza Prawna przedstawia się jako relationship firm dla Eversheds Sutherland. Na swojej witrynie internetowej obiecuje: „Zachowamy wszystkie nasze międzynarodowe kontakty i będziemy kontynuować interakcje z naszymi zagranicznymi kolegami przy wszystkich bieżących projektach. Nowa marka w pełni odzwierciedla zarówno stanowczość i przywiązanie do jakości i terminowości, jak i elastyczność, która przejawia się w indywidualnym podejściu do każdego projektu i każdego klienta”.
Firma Eversheds Sutherland wydała oświadczenie wyjaśniające anglosaskim mediom potraktowanie Birch Legal jako kancelarii preferowanej w Rosji przez tę międzynarodową sieć. Napisano w nim: „Birch Legal dołącza do naszej grupy ponad 200 firm partnerskich na całym świecie, które zapewniają wsparcie naszym klientom mającym potrzeby prawne w jurysdykcjach, w których nie mamy biur. Nasi międzynarodowi klienci mający potrzeby prawne w Rosji będą mogli wynająć tę nową firmę założoną przez naszych byłych rosyjskich partnerów, jeśli sobie tego życzą. Dla jasności, Birch Legal nie jest częścią Eversheds Sutherland (International) i nie mamy w niej żadnych interesów. Jeśli klienci decydują się zlecić pracę którejkolwiek z naszych firm współpracujących, w tym Birch Legal, nie odniesiemy z tego żadnych korzyści finansowych”.
W maju kancelaria Hogan Lovells poinformowała o zamknięciu 1 czerwca operacji biznesowych w moskiewskim biurze. Pod kierownictwem jego byłych prawników została utworzona nowa firma o angielskiej nazwie Level Legal Services (można to przetłumaczyć jako Usługi Prawne na Poziomie). Jednak nie wszyscy z zachodniej kancelarii przeszli do niej. Jedna z partnerek przeniosła się z małym zespołem prawa własności intelektualnej do biura w Düsseldorfie, kilku innych „moskiewskich kolegów” – do innych biur Hogan Lovells. Zespół kancelarii Level Legal Services ogłosił na swojej witrynie internetowej, że będzie ona działać „na podstawie długoterminowej umowy polecania (referral agreement ) z Hogan Lovells”.
Od czerwca działa w Rosji kancelaria Denuo, która składa się z byłych prawników biur kancelarii DLA Piper w Moskwie i Petersburgu. Jej zespół liczy ponad 100 prawników. Nazwa nowej firmy może pochodzić ze średniowiecznej łaciny, z której słowo denuo tłumaczy się jako: od nowa, ponownie, znowu, jeszcze raz.
W połowie października w Moskwie i Petersburgu rozpoczęła działalność kancelaria Melling, Wojtyszkin i Partnerzy (Melling, Voitishkin & Partners; Меллинг, Войтишкин и партнеры), którą uruchomili byli prawnicy Baker McKenzie w Rosji. Na swojej witrynie internetowej ta międzynarodowa firma podała, iż nowa kancelaria nie należy do sieci Baker McKenzie International (Swiss Verein), ale jest ona jej preferowaną kancelarią w Rosji (Baker McKenzie’s preferred law firm in Russia ). Siergiej Wojtyszkin jest partnerem zarządzającym kancelarii, natomiast drugi partner imienny, Paul Melling, to angielski prawnik, który zakładał moskiewskie biuro Baker McKenzie jeszcze w ZSRR (w 1989 r.), mieszkał w Rosji przez ponad 33 lata, do marca 2022 r. Wówczas przeniósł się do Dubaju, gdzie w biurze Baker McKenzie zajmuje obecnie stanowisko of counsela.
Ireneusz Walencik
