Jak ustalił „Rynek Prawniczy”, kancelaria SMM Legal Maciak Mataczyński Czech Sikorski reprezentowała Polski Koncern Naftowy Orlen w postępowaniu przed Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie uzyskania zgody na połączenie z firmą Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, którą reprezentowała kancelaria Bird & Bird.
Firma PKN Orlen poinformowała 16 marca 2022 r., iż otrzymała warunkową zgodę prezesa UOKiK na połączenie z PGNiG. Zgodnie z decyzją urzędu, transakcja może dojść do skutku, jeżeli PGNiG sprzeda spółkę Gas Storage Poland zarządzającą magazynami gazu. Właścicielem magazynów może natomiast pozostać firma powstała z połączenia.
Transakcja pierwotnie została zgłoszona do Komisji Europejskiej ze względu na wysokość obrotu obu firm. KE przychyliła się jednak do wniosku przedsiębiorstw i przekazała sprawę do UOKiK uznając, że ma odpowiednie doświadczenie do zbadania skutków fuzji, które wystąpią na polskim rynku. W toku postępowania prezes urzędu przeprowadził badanie rynku, którym objęto konkurentów uczestników koncentracji w zakresie hurtowej i detalicznej sprzedaży gazu ziemnego. Z analiz wynikało, że pomimo formalnej niezależności spółki Gas Storage Poland od PGNiG, brak separacji właścicielskiej może stwarzać zachętę do preferowania członków swojej grupy kapitałowej. Istniałoby zatem ryzyko, że po koncentracji połączony koncern mógłby ograniczać dostęp do magazynów swoim konkurentom na rynkach sprzedaży gazu. Dzięki rozdzieleniu własności magazynów od ich zarządzania, zwiększy się dostępność do tej infrastruktury dla konkurentów PGNiG i Orlenu. Ponadto nabywca spółki Gas Storage Poland nie może prowadzić działalności na rynkach obrotu gazem ziemnym. Musi też zostać zaakceptowany przez prezesa UOKiK. Decyzja przewiduje także obowiązek zawarcia z Gas Storage Poland umowy powierzającej spółce obowiązki operatora systemu magazynowania po wyzbyciu się kontroli nad nią. Według informacji medialnych jedynym podmiotem, któremu można sprzedać spółkę GSP, jest operator przesyłowy gazu, firma Gaz-System.
Akwizycja PGNiG ma być kolejnym krokiem Orlenu, po przejęciu Energi i połączeniu z Lotosem, na drodze budowy silnej, polskiej firmy o zdywersyfikowanych przychodach i znaczącej pozycji na rynku europejskim. W wyniku integracji aktywów Orlenu, Energi, Lotosu i PGNiG łączne roczne przychody nowego koncernu wyniosłyby ok. 200 mld zł, a łączne zatrudnienie – ponad 60 tys. osób.
Zamiar przejęcia PGNiG przez Orlen ogłoszono w lipcu 2020 r. w liście intencyjnym podpisanym pomiędzy firmą a Skarbem Państwa. Struktura transakcji została przedstawiona w maju 2021 r. w porozumieniu między Ministerstwem Aktywów Państwowych, a PKN Orlen, Grupą Lotos oraz PGNiG. Wybrana została formuła połączenia, w której w momencie przejęcia akcjonariusze Grupy Lotos i PGNiG obejmą nowe akcje w podwyższonym kapitale zakładowym PKN Orlen i staną się akcjonariuszami tej spółki. W efekcie udział Skarbu Państwa w akcjonariacie Orlenu zostanie zwiększony.
PKN Orlen to grupa kapitałowa z branży paliwowo-energetycznej, zajmująca się przetwarzaniem ropy naftowej oraz dystrybucją produktów ropopochodnych, m.in. paliw. Ma sześć rafinerii w Polsce, Czechach i na Litwie, prowadzi też działalność wydobywczą w Polsce i w Kanadzie. Elektrociepłownia Orlenu we Włocławku produkuje z gazu parę technologiczną dla należącej do koncernu firmy chemicznej Anwil oraz energię elektryczną dla grupy kapitałowej i Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Zatrudnia ponad 20 tys. pracowników. Głównym akcjonariuszem jest Skarb Państwa posiadający 27,5 proc. akcji, 59 proc. jest w obrocie giełdowym.
PGNiG zajmuje się wydobyciem gazu ziemnego i ropy naftowej, importem gazu do Polski, magazynowaniem go w kraju, dystrybucją paliw gazowych, a także eksploatacją złóż gazu i ropy oraz świadczeniem usług geologicznych, geofizycznych i poszukiwawczych.
– Zgoda UOKiK na połączenie z PGNiG to kolejny istotny krok na drodze do powstania jednego, silnego koncernu multienergetycznego, który zagwarantuje bezpieczeństwo energetyczne nie tylko Polski, ale całego regionu. Na tę decyzję nie czekaliśmy z założonymi rękami. Równolegle prowadziliśmy prace, aby przygotować cały proces od strony organizacyjno-technicznej. Dzięki temu PKN Orlen połączy się z PGNiG do końca 2022 r. – oświadczył Daniel Obajtek, prezes zarządu PKN Orlen.
Kancelaria SMM Legal potwierdziła „Rynkowi Prawniczemu”, że doradzała Orlenowi przy uzyskaniu zgody prezesa UOKiK na połączenie z PGNiG. Obsługę od 2020 r. wykonywali prawnicy zespołu prawa konkurencji kierowanego przez Macieja Mataczyńskiego, który był pełnomocnikiem Orlenu zarówno w postępowaniu przed KE, jak i przed UOKiK. Bezpośrednio pracami zespołu zarządzał Miłosz Malaga, a pracowali w nim Anna Mathews, Dagmara Dragan, Wojciech Rzepiński, Piotr Andrzejewski, Julia Pampuchowicz. Obsługa obejmowała: opracowanie wniosku do Komisji Europejskiej o odesłanie sprawy do UOKiK; kontakty z KE; przygotowanie zgłoszenia transakcji do UOKiK; postępowanie przed UOKiK, w tym przygotowanie odpowiedzi na pytania; wypracowanie propozycji środków zaradczych.
SMM Legal doradzała wcześniej Orlenowi przy przejęciu Energi oraz przy akwizycji Lotosu.
Kancelaria Bird & Bird potwierdziła „Rynkowi Prawniczemu”, że doradzała w postępowaniu przed UOKiK firmie PGNiG.
Ireneusz Walencik
