Miniony rok przyniósł pożegnanie ze śmiercionośną pandemią kowidu. Wirus pozostał towarzyszem ludzkości, ale przestał być tak groźny. Wybuchła za to wielka wojna w Europie. W biznesie był to jednak czas stopniowego powrotu, po dwóch latach obostrzeń i blokad, do kontaktów, wyjazdów, spotkań w biurach i na konferencjach. Redakcja „Rynku Prawniczego” proponuje krótką podróż w czasie do tamtego okresu. Może to być okazja do wspomnień. Albowiem rok 2022 także, jak wszystkie poprzednie, obfitował w interesujące i ważne wydarzenia na krajowym rynku usług prawniczych. Pojawiły się też trendy. Informowaliśmy o tym wszystkim na łamach portalu, a teraz przypominamy najbardziej znaczące fakty, takie, które przykuwały uwagę obserwatorów i zostały w pamięci uczestników.
- Kolejna angielska firma prawnicza weszła na polski rynek
Osborne Clarke to kolejna brytyjska firma prawnicza, która, idąc śladem DWF z 2019 r., uruchomiła w marcu biuro w Polsce. Oparła swoją działalność na zespole prawnej odnogi firmy doradztwa podatkowego MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy, inaczej mówiąc – kancelarii MDDP Olkiewicz i Wspólnicy. Osborne Clarke jest międzynarodową kancelarią, którą tworzy ponad 1,3 tys. prawników pracujących w 26 biurach na całym świecie. Jej usługi prawne skupiają się wokół trzech głównych trendów gospodarczych: dekarbonizacji, digitalizacji i dynamicznego rozwoju miast. W Polsce koncentruje się na obsłudze firm z branż nowych technologii, energetyki, infrastruktury, nieruchomości, usług finansowych, a także funduszy inwestycyjnych oraz private equity.
- Powstały nowe kancelarie
Kilku nowych krajowych graczy rozpoczęło samodzielną przygodę na rynku. Kancelarie dzieliły się też, a z tych podziałów powstawały nowe byty, tak jak w przyrodzie.
Kancelarię DCA Dziekański Chowaniec Ajs utworzyło w lutym w Warszawie trzech adwokatów: Paweł Dziekański, Andrzej Chowaniec, Marcin Ajs. Zajmują się prawem karnym, zagadnieniami compliance, prawem gospodarczym i bieżącą obsługą firm.
W maju Zbigniew Kozłowski, Miłosz Tomasik i Marcin Oszczak, wraz z trójką innych byłych prawników praktyki prawa ochrony środowiska kancelarii DWF, uruchomili kancelarię Kozłowski Tomasik Oszczak. Kancelaria doradza w dziedzinach prawa ochrony środowiska, energetyki konwencjonalnej i odnawialnej, planowania i zagospodarowania przestrzennego, przy obsłudze inwestycji budowlanych oraz nieruchomościowych.
Także w maju została zarejestrowana kancelaria Impactiv.Law (Impactiv Bagiński Góźdź Grybska Podwiak-Góźdź), którą założyli Wojciech Bagiński, Krzysztof Góźdź, Monika Grybska, Joanna Podwiak-Góźdź. Jedną z jej specjalizacji jest obsługa projektów biznesowych związanych z modnymi obecnie kwestiami ESG i sustainability, a poza tym także transakcji, startupów, funduszy venture capital, branży audiowizualnej, spółek technologicznych, sektorów finansowego i ubezpieczeniowego oraz rozwiązywania sporów.
Również w maju adwokat Olga Ziegler, po 10 latach praktyki w dużych firmach prawniczych i opuszczeniu kancelarii Dentons, rozpoczęła prowadzenie własnej indywidualnej kancelarii wyspecjalizowanej w obsłudze firm na rynku nieruchomości.
W lipcu doszło do rozbratu długoletnich partnerów Bogusława Leśnodorskiego i Macieja Ślusarka, w efekcie którego, po ponad dwudziestu latach działania, przestała istnieć kancelaria LSW Leśnodorski Ślusarek i Wspólnicy. Wyodrębniła się z niej nowa firma z grupą byłych prawników LSW, SKP Ślusarek, Kubiak & Pieczyk, a pozostała część przyjęła nazwę LSW Bieńkowski, Laskowski, Leśnodorski, Melzacki i Wspólnicy. SKP, której założycielami są Maciej Ślusarek, Maciej Kubiak i Tomasz Pieczyk, specjalizuje się m.in. w obsłudze „branż kreatywnych”, związanych z nowymi technologiami, oraz sektora farmaceutycznego. „Nową LSW” tworzą aktualnie, jako wspólnicy spółki komandytowej, Bogusław Leśnodorski, Władysław Bieńkowski, Krzysztof Laskowski, Marcin Melzacki oraz dyrektor zarządzająca Marta Marzec-Robak.
Dawna kancelaria BDO Legal Łatała i Wspólnicy, stowarzyszona z firmą doradczą BDO, rozpadła się na dwie części.W grudniu uruchomiła działalność kancelaria Forton Legal, której partnerami są Wiesław Łatała i Katarzyna Zajas-Aydogan. Kancelarię SSD Legal utworzyli natomiast Dorota Szlachetko-Reiter, Tomasz Sionek i Paweł Duda.
W październiku wiceprezes Sądu Arbitrażowego Międzynarodowej Izby Handlowej Małgorzata Surdek-Janicka, była partner zarządzająca kancelarii CMS, ostatnio kierująca w niej praktyką postępowań spornych, po odejściu stamtąd w kwietniu, otworzyła swój butik pod nazwą Surdek Arbitration.
- Zmiany przywództwa i nowi szefowie w kancelariach
Paweł Bajno w marcu został drugim, obok Dariusza Dobkowskiego, partnerem zarządzającym w kancelarii KPMG D. Dobkowski, stowarzyszonej z siecią firm doradczych KPMG. Przeszedł z kancelarii Bird & Bird, razem z dwoma prawnikami transakcyjnymi Michałem Błaszkiewiczem i Igorem Jaroszkiem. W październiku 2022 r. kancelaria ogłosiła zmianę nazwy na KPMG Law, a na jej czele stanął samodzielnie Paweł Bajno.
W lipcu Dag Nilsson i Jarosław Sroka zostali partnerami współzarządzającymi w kancelarii BSJP Brockhuis Jurczak Prusak Sroka Nilsson (od lutego 2023 r. działa jako BSJP bnt Brockhuis Jurczak Prusak Sroka Nilsson Zamorska). Dołączyli do partnera zarządzającego Macieja Prusaka. Jörn Brockhuis, partner zarządzający dotychczas wespół z Maciejem Prusakiem, objął stanowisko starszego partnera.
Także od lipca partnerem zarządzającym biura kancelarii Noerr w Polsce jest Paweł Żelich, który zastąpił Radosława Biedeckiego. Radosław i Ludomir Biedeccy odeszli z końcem sierpnia z kancelarii.
W grudniu Bartłomiej Raczkowski przekazał Łukaszowi Kuczkowskiemu zarządzanie kancelarią Raczkowski. Sam skoncentrował się na obsłudze klientów i międzynarodowej reprezentacji kancelarii.
- Nowe specjalizacje w kancelariach
W listopadzie kancelaria Greenberg Traurig uruchomiła praktykę ESG. Environmental, Social and Corporate Governance to najnowszy trend w światowym biznesie, wedle którego ochrona środowiska naturalnego, odpowiedzialność społeczna i ład korporacyjny to, obok ekonomicznego kryterium zysku, kluczowe kryteria działania każdej firmy dążącej do rozwoju odpowiedzialnego i zrównoważonego. Praktyka świadczy usługi w zakresie regulacji, zasad i standardów raportowania ESG. Kieruje nią senior associate Joanna Kuc.
W styczniu kancelaria WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr powołała zespół ds. sygnalistów i wewnętrznych postępowań wyjaśniających, aby doradzał przedsiębiorcom, jednostkom samorządu terytorialnego i organizacjom na etapie projektowania i wdrażania przepisów dotyczących ochrony sygnalistów i systemów zgłaszenia nieprawidłowości oraz prowadzenia wewnętrznych postępowań wyjaśniających. Koordynatorami zespołu są partner Jan Roliński i counsel Aleksandra Stępniewska z praktyki prawa karnego w biznesie.
- Nowi liderzy praktyk w kancelariach
W styczniu Sylwia Kulczycka, niegdyś prawniczka Dentons, została partnerem zarządzającym biznesową linii podatkową w firmie doradczej ALTO.
W lutym Jarosław Kołkowski odszedł z kancelarii Drzewiecki Tomaszek i Wspólnicy, by zostać partnerem w kancelarii Andersen. Odpowiada za praktyki sporów i arbitrażu oraz prawa korporacyjnego.
Nowym partnerem kancelarii Kochański & Partners został Anglik David Thomas, ekspert ds. rynków finansowych i bankowości, który kieruje w niej praktyką finansowania międzynarodowego. W marcu szefem praktyki zamówień publicznych w tej firmie został jako partner Jakub Krysa, który przeszedł z kancelarii Maruta Wachta. Natomiast Paweł Cholewiński stanął w niej na czele grupy praktyk transakcyjnych – oprócz dotychczasowej odpowiedzialności za praktykę nieruchomości objął także bezpośredni nadzór nad praktyką fuzji i przejęć. Od kwietnia partnerem w kancelarii jest arbitrażowy prawnik z Ukrainy Markijan Malskij, który kieruje nowo utworzoną praktyką ukraińską. Poprzednio był prawnikiem ukraińskiej kancelarii Arzinger.
W lutym do zespołu kancelarii Kopeć Zaborowski dołączył adwokat Paweł Sawicki jako szef działu prawa karnego i compliance odpowiedzialny za rozwój usług w dziedzinie prawa karnego dla biznesu i wprowadzanie rozwiązań compliance dla firm. Przeszedł z kancelarii NGL Legal. W sierpniu Zuzanna Szmelter, poprzednio kierująca zespołem radców prawnych zajmujących się postępowaniami spornymi w firmie Budimex, objęła stanowisko szefa działu prawa cywilnego i postępowań spornych w Kopeć Zaborowski. Zastąpiła adwokata Huberta Kubika.
W kwietniu partnerem w kancelarii Maruta Wachta został Bartosz Romanowski – przeszedł z firmy Agora, w której był dyrektorem działu prawnego. W kancelarii, która działa obecnie pod nazwa Rymarz Zdort Maruta odpowiada za praktykę legal governance, zajmując się bezpieczeństwem prawnym przedsiębiorstw.
Od maja Anna Cudna-Wagner kieruje praktyką postępowań spornych w kancelarii CMS. Zastąpiła na tym stanowisku Małgorzatę Surdek-Janicką, która po 25 latach odeszła z tej kancelarii.
Agnieszka Sztoldman w lipcu przeszła z kancelarii Taylor Wessing do Osborne Clarke, gdzie odpowiada za rozwój praktyki sporów w prawie własności intelektualnej i life sciences. Od września zespół bankowości i finansów tej kancelarii prowadzi Michał Markowski, poprzednio kierujący tą praktyką w kancelarii Eversheds Sutherland. Od października praktyką postępowań spornych w tej kancelarii kieruje natomiast Marcin Robenek, poprzednio prawnik kancelarii Gessel.
W sierpniu do kancelarii JDP przystąpili Michał Jagielski, po to by wespół z Magdaleną Zasiewską współzarządzać zespołem doradztwa podatkowego, oraz Wiktor Rainka, aby kierować praktyką własności intelektualnej i nowych technologii.
Od września partner Adam Stopyra kieruje praktyką prawa bankowego i instytucji sektora finansowego w kancelarii KPMG Law. Przeszedł z kancelarii DWF.
Szymon Sieniewicz od listopada 2022 r. jako managing associate kieruje praktyką prawa telekomunikacji, mediów i nowych technologii oraz własności intelektualnej w kancelarii Linklaters. Zastąpił Klaudię Królak, która wcześniej koordynowała pracę tej praktyki.
W grudniu partnerem kancelarii Eversheds Sutherland został Mateusz Dereszyński, który przyszedł z kancelarii Hogan Lovells, by stanąć na czele zespołu bankowości i finansów. Wtenczas także do krakowskiej kancelarii GRK Adwokaci dołączył Tomasz Rytlewski, który objął stanowisko partnera i kieruje nowo utworzonym zespołem prawa własności intelektualnej.
- Drużynowe i indywidualne transfery prawników
Karuzela kadrowa wirowała szybko. Przejmowanie całych zespołów czy rekrutacja prawników nie mogących doczekać się partnerstwa, to codzienność polskiego rynku, na którym transfery odbywają się non stop.
Grupowe
Praktyka real estate w kancelarii Deloitte Legal została zbudowana na bazie zespołu prawniczek kancelarii Schoenherr. Transfer zapowiedziany w październiku 2021 r. sfinalizowano w styczniu 2022 r. – do Deloitte Legal przystąpiły Marta Bijak-Haiduk (kieruje zespołem), Dominika Sulak-Seyfried, Patrycja Czarnecka, Anna Jabłońska, Enrika Gawłowska.
Zaanonsowany jeszcze w listopadzie 2021 r. transfer grupy prawników od nieruchomości z Greenberg Traurig do CMS zaczął się w styczniu, a skończył w lutym. W rezultacie partnerzy Agata Jurek-Zbrojska, Małgorzata Madej-Balcerowska, Dominik Rafałko, counsel Anna Wiśniewska, senior associate Zuzanna Bafia, associate Magdalena Piotrowska-Gwiazdowska, prawnicy Michał Gruza, Marta Trębacka, Joanna Ostapiuk są już ponad rok w zespole tej drugiej. Praktyką nieruchomości i budownictwa w CMS kieruje Agata Jurek-Zbrojska.
Dokończony został, zainicjowany w grudniu poprzedniego roku, transfer grupy prawników z kancelarii Deloitte Legal do kancelarii Taylor Wessing. Do uprzednio przetransferowanej czwórki dołączyli partner Zbigniew Korba w styczniu, oraz Antoni Goraj w lutym, jako counsel, jak również Paweł Skura, senior associate i Katarzyna Sawicka, of counsel.
W styczniu do zespołu energetyki i zasobów naturalnych kancelarii Dentons przeszedł zespół prawników specjalizujących się w obsłudze sektora odnawialnych źródeł energii, który poprzednio pracował w warszawskiej kancelarii Solivan, w składzie: partner Christian Schnell, counsel Piotr Dziwniel, senior associate Olga Wasilewska, associate Ewa Gołąbek. Na jego czele stoi Christian Schnell, prawnik niemiecki od lat praktykujący w Polsce.
Kadrowym wydarzeniem roku był z pewnością megatransfer prawników transakcyjnych z kancelarii Rymarz Zdort do Baker McKenzie. W rozpoczętym w kwietniu i trwającym kilka miesięcy eksodusie przeszło w sumie 15, a nawet 16 prawniczek i prawników. Byli wśród nich trzej partnerzy: Marcin Chyliński , który zajął w Baker McKenzie stanowisko lidera praktyki udziałowych rynków kapitałowych, Marcin Iwaniszyn, który kieruje praktyką bankowości i finansów, oraz Filip Uziębło, współkierujący praktyką private equity. Do tej ostatniej dołączyli senior associates Magdalena Medyńska i Marcin Płonka. Z Marcinem Iwaniszynem natomiast podążyła dziewiątka prawników bankowo-finansowych: senior associates Jerzy Rostworowski, Jakub Czerka, Sebastian Mikina, associates Magdalena Bętkowska, Robert Śmigielski, Andrzej Sarnacki, prawnicy Maria Słomska, Krystian Kurgan, Oskar Lipień. Z kolei kierowaną przez Marcina Chylińskiego praktykę rynków kapitałowych zasiliła associate Marta Rykałowska (dodatkowo z kancelarii CMS przeszły jako counsel Katarzyna Grodziewicz i associate Natalia Szurnicka). Zwieńczeniem jednokierunkowego procesu było przejście już w styczniu 2023 r. associate Moniki Michałowskiej, która dołączyła do praktyki fuzji i przejęć.
W kwietniu dwaj prawnicy obligacyjni przenieśli się z kancelarii Gide Loyrette Nouel do CMS: Michał Śmiechowski zajął stanowisko counsela, z którego kieruje praktyką dłużnych papierów wartościowych w departamencie bankowości i finansów, a Przemysław Kopka pracuje w tejże praktyce jako associate.
We wrześniu do kancelarii Bird & Bird przeszli prawnicy transakcyjni z kancelarii Noerr pod wodzą partnera Ludomira Biedeckiego: associate Sylwia Urbańska i junior associate Justyna Ciepła.
Trójka prawników od transakcji na nieruchomościach: partner Bartosz Clemenz, counsel Paweł Gnaś i junior associate Natalia Olechnowicz, przeszła zespołowo z kancelarii Hogan Lovells do kancelarii DWF.
Kancelaria LegalKraft pozyskała czwórkę prawników z kancelarii Maruta Wachta. To partner Daniel Jastrun, of counsel Karolina Henriksson, associate Mykoła Zembra, junior associate Bartosz Kurzec.
Także we wrześniu miał miejsce znaczący transfer grupowy w Krakowie. Do kancelarii GRK Adwokaci dołączyło pięciu prawników z kancelarii Porwisz i Partnerzy pod wodzą adwokata Tomasza Rytlewskiego, tworząc zespół prawa własności intelektualnej w składzie: radcowie prawni Mateusz Serwa, Paweł Tabora, aplikant radcowski Krzysztof Pająk oraz Wojciech Janowski.
W październiku siódemka prawników procesowych: partner Wojciech Jarosiński, counsel Michał Grodziewicz, senior associates Józef Pordes, Anna Olszewska, Dominic Kisielewski, associates Agnieszka Branicka, Julia Wyszyńska-Karłoska, przeszła do kancelarii Olesiński i Wspólnicy z kancelarii Maruta Wachta. Zespołem kieruje Wojciech Jarosiński.
Pojedyncze transfery, przede wszystkim partnerskie
W nurcie świeżego trendu pod hasłem „nieprawnicy w kancelariach prawniczych” znalazła się rekrutacja w lutym Damiana Olko, doradcy i analityka specjalizującego się w ekonomii stosowanej, do kancelarii WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr, w której dołączył do praktyki prawa konkurencji i konsumenckiego na stanowisko starszego ekonomisty, a wcześniej pracował w firmie doradczej Deloitte. W zgodzie z tym samym trendem partnerami w kancelarii SSW Pragmatic Solutions, a dokładniej – jej linii biznesowej SSW Finance, oferującej doradztwo transakcyjne i finansowe, zostali bankowiec inwestycyjny Paweł Sikora i menedżer Cezary Pyszkowski. Natomiast we wrześniu Damian Kaźmierczak, główny ekonomista w Polskim Związku Pracodawców Budownictwa, doktor ekonomii Uniwersytetu Łódzkiego, został ekspertem ekonomicznym w kancelarii DLA Piper.
Transakcyjny prawnik Jakub Lerner jest od stycznia partnerem w kancelarii Wardyński i Wspólnicy, do której przeszedł z warszawskiego biura kancelarii Noerr.
Anna Kratiuk jest od kwietnia partnerem kancelarii WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr – przeszła z kancelarii Sołtysiński Kawecki & Szlęzak. Specjalizuje się w prawie korporacyjnym i w obsłudze fuzji i przejęć.
W tym samym miesiącu dokonał się partnerski transfer prawniczki transakcyjnej – z kancelarii Eversheds Sutherland do SSW Pragmatic Solutions przeniosła się Renata Patoka, która wszelako już w styczniu 2023 r. zmieniła tę firmę na kancelarię Noerr. Piotr Szelenbaum dołączył wtedy do kancelarii B2R Law Jankowski Stroiński Zięba & Partners, opuszczając fotel szefa działu prawnego w gamingowej firmie People Can Fly.
W maju Tomasz Ciećwierz w partnerskim transferze przeszedł z kancelarii NGL Legal do praktyki fuzji, przejęć i rynków kapitałowych Deloitte Legal.
Prawnik procesowy Marcin Asłanowicz jest od lipca partnerem praktyki postępowań sądowych i arbitrażowych kancelarii SSW Pragmatic Solutions. Przeszedł z kancelarii Schoenherr.
Od listopada Radosław Biedecki, poprzednio partner zarządzający kancelarii Noerr, zajmuje stanowisko senior counsela w zespole transakcyjnym kancelarii DWF.
Piotr Siezieniewski jest od lipca głównym prawnikiem funduszu inwestycyjnego RiO Alternatywna Spółka Inwestycyjna, utworzonego przez Rafała Brzoskę, założyciela paczkomatowej firmy InPost. Przeszedł z kancelarii Deloitte Legal, w której jako partner współkierował praktyką fuzji i przejęć.
We wrześniu Witold Sławiński, prawnik wyspecjalizowany w obsłudze budowlanych przedsięwzięć infrastrukturalnych oraz w procedurach zamówień publicznych, w partnerskim transferze przeniósł się z kancelarii SDZ Legal Schindhelm do RKKW – Kwaśnicki, Wróbel & Partnerzy.
- Kancelarie powiększały biura
Mimo rozwoju podczas pandemii możliwości pracy zdalnej ubiegłoroczne przeprowadzki kancelarii do nowych siedzib pokazują, że w branży prawniczej biura nadal królują.
Na początku października kancelaria Greenberg Traurig zmieniła siedzibę z budynku Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie przy ulicy Książęcej 4 na nowy biurowiec Varso Tower przy ulicy Chmielnej 69, w którym na 10 lat wynajęła 5 tys. mkw. powierzchni na piętrach od 31. do 33.
W grudniu w to samo miejsce przeniosła się kancelaria CMS, opuszczając dotychczasową siedzibę w biurowcu Warsaw Financial Center przy ulicy Emilii Plater 53. Na powierzchni ponad 7 tys. mkw., znacznie większej od dotychczasowej, zajmuje pięć pięter – od 39. do 43. Piętra połączone są wewnętrzną klatką schodową o wysokości 21 metrów, w której znajduje się wertykalny ogród. Wybudowana specjalnie dla CMS jest widoczna z zewnątrz budynku. Powiększyła się przestrzeń pracy wspólnej, którą tworzą m.in. sale konferencyjne, pokoje do pracy kreatywnej, kuchnie w stylu kawiarnianym oraz biblioteki.
W połowie października warszawskie biuro kancelarii Bird & Bird przeprowadziło się z budynku przy ulicy Księdza Ignacego Jana Skorupki 5 do biurowca Central Point przy ulicy Marszałkowskiej 107, na skrzyżowaniu z ulicą Świętokrzyska. Zajmuje piętra 19.,18. i połowę 17., o łącznej powierzchni ponad 2,5 tys. mkw. Zmiana siedziby jest rezultatem rozwoju biura i wzrostu liczby pracowników w ostatnich kilku latach.
Od połowy grudnia biuro Osborne Clarke mieści się w budynku Pałacu Jabłonowskich przy ulicy Senatorskiej 18a. Kancelaria, wraz z siostrzaną firmą MDDP, zajmuje dwa piętra o łącznej powierzchni prawie 2,3 tys. mkw. Do przeprowadzki z budynku Mokotowska Square przy ulicy Mokotowskiej 49, u zbiegu z ulicą Kruczą, skłoniły m.in. rozwój zespołu kancelarii, poprawa warunków pracy w nowym miejscu – dogodna lokalizacja, liczne sale konferencyjne, podziemne miejsca parkingowe i nowoczesne rozwiązania technologiczne.
- Orlenowskie gigafuzje paliwowe
Sfinalizowane zostały dwie fuzje paliwowe, z których wyłonił się nowy gigant: Polski Koncern Naftowy Orlen. Połączenie Orlenu z firmą Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo zostało przeprowadzone poprzez przeniesienie całego majątku PGNiG na PKN, przy jednoczesnym podwyższeniu kapitału zakładowego tej drugiej firmy w drodze emisji akcji połączeniowych, które objęli dotychczasowi akcjonariusze PGNiG. Stali się w ten sposób akcjonariuszami Orlenu. W obsługę prawną połączenia zaangażowanych było sześć kancelarii prawniczych: Bird & Bird; RKKW – Kwaśnicki, Wróbel & Partnerzy; Rymarz Zdort; SMM Legal Maciak Mataczyński Czech; SSW Pragmatic Solutions; White & Case.
Proces przejęcia przez Orlen firmy Lotos sfinalizował się po 4,5 roku prac. W obsługę transakcji i innych działań prawnych, w tym rozlicznych umów związanych z realizacją tzw. środków zaradczych, od czego Komisja Europejska uzależniła swoją zgodę na transakcję, było zaangażowanych 15, a nawet 16 kancelarii prawniczych. Głównymi doradcami prawnymi stron tej gigatransakcji były kancelarie SMM Legal – PKN Orlen, i Rymarz Zdort (do końca 2019 r. jej zespół działał jako Weil, Gotshal & Manges) – Lotosu. Przy umowach zbycia i nabycia udziałów i aktywów związanych z realizacją środków zaradczych, w obsługę ich stron było zaangażowanych dziewięć kancelarii – Allen & Overy; Andersen; Baker McKenzie; Clifford Chance; CMS; CSW Więckowska i Partnerzy; DLA Piper; Greenberg Traurig; Marek Partners ze Słowacji. Kancelaria RKKW – Kwaśnicki, Wróbel & Partnerzy obsługiwała od strony prawnej walne zgromadzenia akcjonariuszy spółek, które wyraziły zgodę na transakcję. Przy zgłoszeniu do KE wniosku o zgodę na fuzję z SMM Legal współpracowały: brukselskie biuro francuskiej kancelarii Gide Loyrette Nouel i butikowa kancelaria prawa konkurencji Euclid Law, działająca w Brukseli i Londynie. White & Case doradzała firmie inwestycyjnej Citigroup Global Markets Europe, która była doradcą finansowym Orlenu, oraz Domowi Maklerskiemu Banku Handlowego, który pośredniczył w skierowanej do akcjonariuszy Lotosu ofercie publicznej akcji orlenowskich w związku z wymianą na nie akcji Lotosu.
- Gazociąg bałtycki już działa
Powstała instalacja Baltic Pipe, która umożliwia transport gazu ziemnego wydobywanego na norweskim szelfie Morza Północnego poprzez gazociąg na dnie tego morza, duński system przesyłowy i gazociąg na dnie Morza Bałtyckiego do polskiego systemu przesyłowego. Zrealizowały go wspólnie na podstawie umowy międzyrządowej duńska firma Energinet i polska Gaz-System. W obsługę prawną różnych aspektów zakończonej inwestycji, która kosztowała nie mniej niż 7,5 mld zł, oraz zakupu gazu ziemnego, który jest nim transportowany, zaangażowanych było co najmniej dziesięć kancelarii prawniczych: WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr; Kochański & Partners; Dentons; Domański Zakrzewski Palinka; CMS; Norton Rose Fulbright; SDZ Legal Schindhelm; SWS Strykowski Wachowiak; duńska Holst; Rymarz Zdort.
- Transakcje zbrojeniowe
W minionym roku rząd Polski, pod wpływem agresji Rosji na Ukrainę, rozpoczął dozbrajanie armii, także w postaci zakupów broni za granicą. Jednym z większych jest kontrakt koreański, obejmujący m.in. umowy na dostawę haubic gąsienicowych K9 za 2,4 mld dolarów i samolotów FA-50 za 3 mld dolarów. Firmom Hanwha Defense i Korea Aerospace Industries z Korei przy zawarciu tych umów z polską Agencją Uzbrojenia doradzała kancelaria White & Case. Natomiast kancelaria Clifford Chance doradzała europejskiej firmie Airbus Defence and Space przy zawarciu z Agencją Uzbrojenia umowy sprzedaży dwóch satelitów rozpoznawczych. Wartość tej transakcji to ok. 2,7 mld zł.
- Atomowe deale
Naciski Unii Europejskiej na ograniczanie emisji dwutlenku węgla do atmosfery ziemskiej i tzw. transformację energetyczną powodowały, że rząd Polski podjął jej realizację m.in. poprzez zastosowanie i rozwój energetyki jądrowej. Rozpoczęło się już podpisywanie pierwszych kontraktów. Kancelaria DWF doradzała spółce Polskie Elektrownie Jądrowe przy zawarciu umowy o zasadach współpracy z firmą Westinghouse Electric Company, amerykańskim koncernem jądrowym zaangażowanym w polski program atomowy. Kancelaria Bird & Bird natomiast pracowała dla Polskiego Koncernu Naftowego Orlen przy utworzeniu spółki joint venture do budowy w Polsce małych reaktorów jądrowych z firmą chemiczną Synthos, której doradzały kancelarie White & Case i Gessel. Technologię „małego atomu” spółka ma wdrażać w Polsce wespół z amerykańską firmą GE Hitachi Nuclear Energy. Przy innym kontrakcie „małoatomowym” kancelaria Gide Loyrette Nouel doradzała firmie KGHM Polska Miedź, która podpisała umowę w sprawie rozpoczęcia prac nad wdrożeniem małych modułowych reaktorów jądrowych w Polsce z amerykańską firmą NuScale Power, założoną w celu rozwijania i komercjalizacji tej technologii. Na jej podstawie wybudowanych ma być sześć reaktorów nuklearnych.
- Zakończony czesko-polski spór o kopalnię
Kancelaria Domański Zakrzewski Palinka doradzała firmie PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, do której należy Kopalnia Węgla Brunatnego w Turowie, w dotyczącym jej działalności sporze międzypaństwowym między Czechami a Polską. Spór zaczął się, gdy rząd Czech złożył przeciwko Polsce skargę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz wniosek o zastosowanie wobec Polski środka tymczasowego w postaci nakazu wstrzymania wydobycia. Zakończył się podpisaniem porozumienia międzypaństwowego, wypłatą przez stronę polską Czechom uzgodnionej kwoty 45 mln euro rekompensaty oraz wycofaniem przez stronę czeską skargi przeciwko Polsce z TSUE.
- Derusyfikacja-repolonizacja Soplicy
Najazd Rosji na Ukrainę zbiegł się czasie z zakończeniem kolejnej repolonizacyjnej transakcji w ostatnich latach, tym razem w branży alkoholowej. Polska firma spożywcza Maspex przejęła od firmy Roust Corporation, należącej do rosyjskiego biznesmena Rustama Tariko, firmę CEDC produkującą znane wódki Soplica, Żubrówka, Absolwent. Cena nabycia wyniosła 4 mld zł. Maspeksowi doradzała kancelaria Rymarz Zdort, a Roust Corporation – amerykańska firma prawnicza Skadden, Arps, Slate, Meagher & Flom. Konsorcjum czterech banków, które w części sfinansowało tę transakcję kredytem w kwocie 2,8 mld zł, doradzała White & Case.
- Megaprzejęcie kablówki przez telefonię komórkową
Kancelarie Sołtysiński Kawecki & Szlęzak i francuska Bredin Prat doradzały francuskiej firmie Iliad, właścicielowi telefonii komórkowej Play, przy przejęciu za 7 mld zł firmy UPC, operatora telewizji kablowej, od amerykańskiej firmy Liberty Global, której doradzała kancelaria White & Case. Kancelaria Norton Rose Fulbright doradzała firmie Play przy uzyskaniu 5,5 mld zł kredytu na częściowe sfinansowanie tej akwizycji od grupy banków, którym doradzała kancelaria Allen & Overy.
- Megazakup dwóch biurowież przez światowego władcę Internetu
W trzy dni sfinalizowano transakcję zakupu przez firmę Google Poland, obsługiwaną przez Baker McKenzie, dwóch biurowców trzybudynkowej budowli The Warsaw HUB od belgijskiej firmy deweloperskiej Ghelamco, której doradzały kancelarie Dentons i Rymarz Zdort. Była to największa pojedyncza transakcja biurowa w historii polskiego rynku nieruchomości – jej wartość to ponad 2,8 mld zł.
- Megakredyt na rozbudowę portu kontenerowego
Był to także rok pod znakiem ogromnych inwestycji infrastrukturalnych w polskiej gospodarce. Kredytu w kwocie o równowartości 4 mld zł na sfinansowanie rozwoju gdańskiego portu kontenerowego – na rozpoczętą pod koniec roku budowę trzeciego terminala – firmie Baltic Hub (do niedawna DCT Gdańsk), obsługiwanej przez kancelarię Clifford Chance, udzielił klub dziesięciu kredytodawców, któremu doradzała kancelaria Allen & Overy.
- Nasz plebiscyt
W czerwcu został rozstrzygnięty Plebiscyt „Rynku Prawniczego” na Transakcję Roku 2021. Zwyciężyła pierwsza oferta publiczna akcji firmy gamingowej Huuuge o wartości 1,67 mld zł i ich debiut na giełdzie – tak wybrali czytelnicy portalu. Zwycięską transakcję obsługiwały White & Case, Rymarz Zdort i londyńskie biuro Baker McKenzie.
Tu pigułka z roku 2021
Tutaj pigułka z roku 2020
Tutaj pigułka z roku 2019
Tutaj pigułka z roku 2018
Tutaj pigułka z roku 2017
Ireneusz Walencik
