Jak ustalił „Rynek Prawniczy”, kancelaria CMS jest doradcą prawnym w planowanym projekcie budowy przez firmę Synthos Green Energy i jej partnerów, firmy Fortum Power and Heat Oy, Exelon Generation i GE Hitachi Nuclear Energy, małego reaktora jądrowego w Polsce.
Pod koniec października 2020 r. media poinformowały, że Synthos Green Energy rozpoczęła rozmowy z Państwową Agencją Atomistyki w sprawie budowy małej elektrowni jądrowej zasilanej przez reaktor modułowy BWRX-300 konstrukcji firmy GE Hitachi Nuclear Energy. Pierwsza w Polsce elektrownia atomowa byłaby prywatna i miałaby powstać w Oświęcimiu, gdzie siedzibę ma firma chemiczna Synthos, do której należy spółka Synthos Green Energy. PAA potwierdziła, że SGE złożyła propozycję co do przyszłego zakresu opinii ogólnej w sprawie rozwiązań organizacyjno-technicznych małego reaktora modułowego. Odpowiedź przygotowuje Departament Bezpieczeństwa Jądrowego agencji.
To wstępny etap tzw. dialogu regulacyjnego. Dokument, który trafił do agencji, nie stanowi bowiem wniosku o wydanie tzw. ogólnej opinii co do rozwiązań organizacyjno-technicznych planowanych w związku z projektem budowy i eksploatacji reaktora BWRX-300. SGE dopiero zwróciła się do PAA o pomoc w ustaleniu, co należałoby zawrzeć w takim wniosku. Złożyła dokument ze spisem zagadnień. Nie inicjuje to procedury administracyjnej w trybie ustawy Prawo atomowe.
SGE przygotowała dokumentację we współpracy z partnerami przedsięwzięcia, firmami zajmującymi się energetyką jądrową: fińską Fortum Power and Heat Oy, która jest właścicielem dwóch elektrowni atomowych w Finlandii oraz współwłaścicielem sześciu w Finlandii i Szwecji; amerykańską Exelon Generation, operatorem 21 elektrowni atomowych; amerykańską GE Hitachi Nuclear Energy, dostawcą technologii, konstruktorem reaktora BWRX-300.
Grupa Synthos na początku 2019 r. rozpoczęła rozmowy z GEH w sprawie reaktora BWRX-300 i możliwości budowy elektrowni jądrowej w Polsce. Jesienią zeszłego roku podpisano porozumienie o współpracy, a w sierpniu 2020 r. na podstawie zawartej umowy Synthos Green Energy została partnerem strategicznym GE Hitachi Nuclear Energy.
Firma GE Hitachi Nuclear Energy z siedzibą w Wilmington w Północnej Karolinie (Stany Zjednoczone) jest producentem reaktorów jądrowych. Założona została w 2007 r. przez koncerny przemysłowe, amerykański General Electric Company i japoński Hitachi, w celu obsługi światowego przemysłu jądrowego.
BWRX-300 to mały (niewielkich rozmiarów i mocy) reaktor modułowy (small modular reaktor – SMR) o mocy 300 megawatów. To ostatni projekt GEH, reaktor chłodzony wodą (wodno-wrzący: boiling water reactor – BWR). Bazuje na licencjonowanym przez amerykański urząd dozoru jądrowego reaktorze ESBWR o mocy 1500 MW i jest jego uproszczoną wersją. Dialog regulacyjny z amerykańskim dozorem sprawie licencji dla BWRX-300 konstruktor rozpoczął na początku 2020 r.
Firma Synthos jest jedną z największych firm przemysłu chemicznego w Polsce, największym europejskim producentem kauczuków emulsyjnych i znaczącym wytwórcą polistyrenu spienialnego, a także dyspersji i materiałów do powlekania, dodatków do materiałów budowlanych i spoiw dla branży stolarskiej i papierniczej. Firma jest zainteresowana uzyskaniem niedrogiej, wolnej od emisji dwutlenku węgla energii elektrycznej z niezawodnego źródła. Do tego celu utworzyła spółkę Synthos Green Energy. Jest częścią prywatnej polskiej grupy przemysłowej przedsiębiorcy Michała Sołowowa. W skład grupy wchodzi m.in. 18 zakładów produkcyjnych w ośmiu krajach – Polsce, Czechach, Niemczech, Francji, Holandii, Rumunii, Ukrainie i Rosji. Grupa sprzedaje produkty w ponad 60 krajach na sześciu kontynentach i zatrudnia ponad 16 tys. pracowników.
– Synthos Green Energy i jej partnerzy strategiczni mocno wierzą, że technologia SMR, taka jak BWRX-300 firmy GEH, może być częścią planu głębokiej dekarbonizacji polskiej energetyki i przemysłu – oświadczył Michał Sołowow, właściciel Grupy Synthos.
– Dokumentacja złożona do Państwowej Agencji Atomistyki pozwoli na określenie zakresu pełnego wniosku o wydanie ogólnej opinii na temat rozwiązań organizacyjnych i technicznych, które zostaną zastosowane przy budowie i eksploatacji elektrowni w technologii BWRX-300. To pierwszy krok i jesteśmy przygotowani do rozpoczęcia procesu regulacyjnego wspólnie z PAA – zadeklarował Rafał Kasprów, prezes zarządu SGE.
– Wierzymy, że dzięki optymalizacji kosztów na etapie projektowania, reaktor BWRX-300 jest idealnym rozwiązaniem, aby pomóc SGE i Polsce w zaspokojeniu zapotrzebowania na czystą, stabilną i niedrogą energię i osiągnięciu dekarbonizacji energetyki – stwierdził Jon Ball, wiceprezes ds. produktów jądrowych w GEH.
„Rynek Prawniczy” ustalił, że za prawną stronę przedsięwzięcia odpowiedzialna jest kancelaria CMS. Prawnicy jej biura w Warszawie doradzają przy planowanym projekcie budowy przez Synthos i partnerów małego modułowego reaktora jądrowego w Polsce.
Ireneusz Walencik
