Cztery kancelarie tworzą najściślejszą czołówkę prawnej obsługi transakcji na rynku nieruchomości: Dentons, Greenberg Traurig oraz Hogan Lovells i Linklaters.
Wynika to z zestawienia ubiegłorocznych transakcji i obsługujących je firm prawniczych sporządzonego przez „Rynek Prawniczy”. Zidentyfikowaliśmy 41 takich transakcji – w tym 21 z podaną wartością i 20, w których wartość nie została ujawniona przez strony. Pokazało się w nich ponad 20 kancelarii.
Zestawienie ukazuje, że kancelaria Dentons jest niekwestionowanym hegemonem doradztwa na rynku real estate – obsługiwała prawie połowę, bo aż 18 ujętych w nim transakcji, zarówno po stronie kupujących, jak i sprzedających. Kancelaria Greenberg Traurig doradzała przy 11 dealach. Po osiem mają na koncie Hogan Lovells i Linklaters.
Supremację tej czwórki potwierdza też, że pracowały przy umowach o najwyższej wartości, takich o których było głośno na rynku. Doradzały głównym graczom spośród grona najaktywniejszych inwestorów.
Aktywnością wyróżniły się także Clifford Chance, która brała udział w pięciu transakcjach i Kochański Zięba i Partnerzy, która uczestniczyła w czterech (z tak znaczacymi klientami jak Echo Polska Properties czy fundusz Redefine Properties). Po trzy obsługiwały Weil, Gotshal & Manges (dzięki takiemu klientowi jak Echo Investment), CMS, Baker McKenzie, Bieniak Smołuch Wielhorski Wojnar i Wspólnicy (angażowana często w segmencie średnich dealów). Dwa razy w zestawieniu wystąpiły kancelarie Smolarek, Rogala, Caban, a to za sprawą takiego klienta jak fundusz Golden Star, i Magnusson.
To był wspaniały rok dla branży
Według znawców branży w 2016 r. przeprowadzono największą transakcję w historii polskiego rynku nieruchomości komercyjnych, w której firma inwestycyjna Redefine Properties z Republiki Południowej Afryki kupiła udziały w spółce Echo Prime Properties od firmy deweloperskiej Echo Investment warte prawie 1,2 mld euro.
Według ekspertów łączna wartość transakcji zawartych na rynku nieruchomości w Polsce w 2016 r. to 4,5 – 4,6 mld euro (firmy doradcze różnią się lekko w obliczeniach). Według portalu PropertyNews, w zeszłym roku przeprowadzono 80 transakcji, w których właścicieli zmieniło ponad 130 nieruchomości (43 proc. stanowiły nieruchomości handlowe, 40 proc. – biurowe). Rynek zdominowali inwestorzy z Republiki Południowej Afryki (fundusze Redefine Properties i Rockcastle), którzy zainwestowali w Polsce łącznie blisko 1,8 mld euro.
Zdaniem Piotra Mirowskiego z firmy doradczej Colliers International Polska, cytowanego przez PropertyNews, Polska jest głównym rynkiem w Europie Środkowo-Wschodniej, a nową jakość i kolejne rekordy w 2016 r. przyniosło szereg transakcji platformowych i portfelowych. Ekspert prognozuje na 2017 r. dalszy wzrost liczby inwestorów w Polsce.
Według Agaty Sekuły z firmy doradczej JLL, cytowanej przez PropertyNews, w sektorze handlowym przeprowadzono transakcje kupna–sprzedaży o wartości ok. 1,96 mld euro, w biurowym – ok. 1,8 mld euro, a w magazynowym – ok. 770 mln euro.
Perspektywy również są dobre
Eksperci firmy doradczej Cushman & Wakefield, których opinie przytacza PropertyNews, uważają, iż w obliczu niepewności polityczno–wyborczej w Zachodniej Europie, Polska i cały region Europy Środkowo–Wschodniej pozostaną ważnym celem dla inwestorów. Potencjalna wartość nieruchomości inwestycyjnych szacowana na ponad 300 mld euro lokuje Polskę na ósmym miejscu w Europie. Największym zainteresowaniem inwestorów cieszą się biurowce i centra handlowe. Rośnie popyt na obiekty logistyczne. Według specjalistów z Cushman & Wakefield, w Warszawie nie zmniejsza się zapotrzebowanie na powierzchnie biurowe, a w największych miastach regionalnych dynamicznie się rozwija ze względu na zainteresowanie branży usług biznesowych. Popyt na powierzchnie przemysłowe i magazynowe kreują z kolei firmy z branż logistycznej, motoryzacyjnej, produkcji lekkiej i handlowej, w tym sklepy internetowe.
Transakcje i kancelarie na rynku real estate 2016
- Kupno przez południowoafrykański fundusz inwestycyjny Redefine Properties 75 proc. udziałów w funduszu Echo Prime Properties (obejmujących aktywa w nieruchomościach komercyjnych i biurowych) od firmy Echo Investment.
Wartość transakcji: 1,18 mld euro.
Doradcy prawni: Weil, Gotshal & Manges, Linklaters (Echo); Kochański Zięba i Partnerzy, Pinsent Masons, Cliffe Dekker Hofmeyr (Redefine)
- Zakup przez południowoafrykański fundusz inwestycyjny Rockcastle Global Real Estate galerii handlowej Bonarka City Center w Krakowie od węgierskiej firmy deweloperskiej TriGranit.
Wartość transakcji: 361 mln euro
Doradcy prawni: Greenberg Traurig (Rockcastle); Dentons (TriGranit)
- Sprzedaż przez firmę Echo Investment wieżowca Q22 w Warszawie funduszowi Invesco Real Estate European Fund.
Wartość transakcji: 230,27 mln euro (zapłacona) – 273 mln euro (z dopłatą w 2017 r.)
Doradcy prawni: Linklaters (Echo); Greenberg Traurig (Invesco)
- Sprzedaż przez firmę HB Reavis dwóch budynków biurowych Gdański Business Center w Warszawie firmie Savills Investment Management.
Wartość transakcji: 186 mln euro
Doradcy prawni: Greenberg Traurig (HB Reavis); Clifford Chance (Savills)
- Zakup przez południowoafrykański fundusz Rockcastle Global Real Estate dwóch galerii handlowych Focus Mall Zielona Góra i Focus Mall Piotrków Trybunalski od funduszu Aviva Investors.
Wartość transakcji: 160 mln euro
Doradcy prawni: Hogan Lovells (Rockcastle); Dentons (Aviva Investors)
- Zakup przez południowoafrykański fundusz Rockcastle Global Real Estate Galerii Warmińskiej w Olsztynie od spółki Libra Project 2.
Wartość transakcji: 150 mln euro
Doradcy prawni: Hogan Lovells (Rockcastle); Greenberg Traurig (Libra Project 2)
- Sprzedaż przez firmę deweloperską Echo Investment biurowców O3 Business Campus w Krakowie, Tryton Business House w Gdańsku i Symetris Business Park w Łodzi funduszowi Echo Polska Properties.
Wartość transakcji: 124 mln euro
Doradcy prawni: Weil, Gotshal & Manges (Echo); Kochański Zięba i Partnerzy (EPP)
- Nabycie przez fundusz Echo Polska Properties i firmę Echo Investment terenu inwestycyjnego o powierzchni ok. 6,5 hektarów w Warszawie od funduszu Griffin Real Estate.
Wartość transakcji: 120 mln euro
Doradcy prawni: Weil, Gotshal & Manges (Echo); Kochański Zięba i Partnerzy (EPP); Hogan Lovells (Griffin)
- Sprzedaż przez firmę deweloperską HB Reavis kompleksu biurowego Konstruktorska Business Center w Warszawie firmie inwestycyjnej Golden Star Estate.
Wartość transakcji: 120 mln euro
Doradcy prawni: Greenberg Traurig (HB Reavis); Smolarek, Rogala, Caban (Golden Star)
- Zakup przez CBRE Global Investors Centrum Handlowego Jantar w Słupsku od spółki Dormeo Investments należącej do funduszu Tristan Capital Partners i firmy Mayland Real Estate.
Wartość transakcji: 92 mln euro
Doradcy prawni: Linklaters (CBRE); Dentons (Tristan)
- Sprzedaż przez firmę deweloperską Golub GetHouse biurowca Prime Corporate Center w Warszawie funduszowi Warburg-HIH Invest Real Estate.
Wartość transakcji: ok. 90 mln euro (nieoficjalnie)
Doradcy prawni: Clifford Chance (Golub); Hogan Lovells (Warburg)
- Zakup przez spółkę funduszy Prime Kapital Limited i MAS Real Estate Inc. centrum handlowo–usługowego NoVa Park w Gorzowie Wielkopolskim od węgierskiej firmy Futureal.
Wartość transakcji: 88,5 mln euro
Doradcy prawni: Deloitte Legal (fundusze); CMS (Futureal)
- Sprzedaż przez firmę dewelopersko–budowlaną Skanska biurowca Atrium 2 w Warszawie spółce Hansainvest Hanseatische Investment.
Wartość transakcji: 88 mln euro
Doradcy prawni: Dentons (Skanska); Greenberg Traurig (Hansainvest)
- Sprzedaż przez firmę dewelopersko–budowlaną Skanska warszawskiego hotelu Westin firmie Al Sraiya Holding Group z Kataru.
Wartość transakcji: 56 mln euro
Doradcy prawni: Dentons (Skanska); Linklaters (Al Sraiya)
- Sprzedaż przez fundusz European Property Investors Special Opportunities 3 zarządzany przez Tristan Capital Partners Parku Handlowego Zakopianka w Krakowie funduszowi Echo Polska Properties.
Wartość transakcji: 54 mln euro
Doradcy prawni: Dentons (Tristan); Linklaters (EPP)
- Sprzedaż przez firmę Waimea Holding parku logistycznego North–West w Szczecinie amerykańskiej firmie inwestycyjnej Exeter Property Group.
Wartość transakcji: 41,2 mln euro
Doradcy prawni: SSW Spaczyński, Szczepaniak i Wspólnicy (Waimea); Dentons (Exeter)
- Sprzedaż przez fundusz Garvest Real Estate poznańskiego budynku biurowego Pixel firmie Globe Trade Center.
Wartość transakcji: 32,2 mln euro
Doradcy prawni: CMS (Garvest); Hogan Lovells (GTC)
- Sprzedaż przez firmę Marvipol biurowca Prosta Tower w Warszawie firmie Credit Suisse AM Immobilien.
Wartość transakcji: 26,8 mln euro
Doradcy prawni: Dentons (Marvipol)
- Kupno przez fundusz Bouwfonds European Residential Fund budowanego w Warszawie domu z mieszkaniami na wynajem od firmy deweloperskiej Matexi Polska.
Wartość transakcji: ok. 100 mln zł (wartość inwestycji nieoficjalnie)
Doradcy prawni: Clifford Chance (Bouwfonds); Baker McKenzie (Matexi)
- Nabycie przez firmę budowlano–deweloperską Skanska prawa użytkowania wieczystego działki o powierzchni ponad 5,7 tys. mkw. w Warszawie wraz z projektem inwestycyjnym od Grupy Boryszew.
Wartość transakcji: 96 mln zł
Doradcy prawni: Kochański Zięba i Partnerzy (Skanska)
- Sprzedaż przez firmę Rank Progress budowanego centrum handlowego Aviator w Mielcu francuskiej sieci handlowej E. Leclerc.
Wartość transakcji: ponad 67 mln zł
Doradcy prawni: Bieniak Smołuch Wielhorski Wojnar i Wspólnicy (Rank)
*****
- Sprzedaż przez fundusz Hines International Real Estate Fund biurowców Centrum Biurowe Neptun w Gdańsku i Sterlinga Business Center w Łodzi firmie Globe Trade Center.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Dentons (Hines); Hogan Lovells (GTC)
- Kupno przez niemiecki fundusz Union Investment centrum handlowego Ferio w Koninie od funduszu powierniczego Rockspring Property Investment Managers.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Hogan Lovells (Union Investment); Dentons (Rockspring)
- Zakup przez firmę inwestycyjną Mazovia Capital biurowca Nova Praga w Warszawie od firmy UBS Real Estate.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Greenberg Traurig (Mazovia); Magnusson (UBS)
- Nabycie przez fundusz Hines Poland Sustainable Income Fund portfela pięciu magazynów od firmy NBGI Private Equity.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Clifford Chance (Hines); Dentons (NBGI)
- Sprzedaż przez Kulczyk Silverstein Properties warszawskiego biurowca Stratos Office Center firmie GNT Ventures Warszawa.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Linklaters (Kulczyk Silverstein); Greenberg Traurig (GNT)
- Kupno przez fundusz Hines Poland Sustainable Income Fund centrum magazynowo-biurowego Annopol Business Park w Warszawie od firmy Europejskie Centrum Inwestycyjne ECI.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Dentons (Hines); Greenberg Traurig (ECI); Norton Rose Fulbright (finansowanie BZ WBK)
- Nabycie przez fundusz Valad Europe biurowca Warsaw Corporate Centre od niemieckiego funduszu Munich Ergo Asset Management.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Dentons (Valad); Linklaters (MEAG)
- Kupno przez niemiecki fundusz Union Investment wrocławskiego kompleksu biurowego Dominikański od firmy Skanska Property Poland.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Linklaters (Union Investment); Dentons (Skanska)
- Sprzedaż przez belgijską firmę deweloperską Immobel budynków biurowych Okrąglak i Kwadraciak w Poznaniu funduszowi Benson Elliot.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Bieniak Smołuch Wielhorski Wojnar i Wspólnicy (Immobel)
- Zakup przez fundusze White Star Real Estate i Europa Capital budynku Plac Małachowskiego w Warszawie od firmy Kulczyk Silverstein Properties.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Clifford Chance (fundusze); Dentons (Kulczyk Silverstein); Baker McKenzie (firma deweloperska Hochtief)
- Sprzedaż przez firmę deweloperską Plaza Centers centrum handlowego Zgorzelec Plaza spółce Equity House.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Crido Legal (Plaza); Dentons (BZ WBK – bank wierzycielski)
- Sprzedaż przez spółkę Qualia Development z grupy PKO Banku Polskiego działki o powierzchni 10 hektarów w Warszawie firmie Dom Development.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: CMS (Qualia); WKB Wierciński Kwieciński Baehr (Dom Development)
- Zakup przez fundusze Valad Europe i Oaktree Capital Management biurowego kompleksu czterech budynków Wiśniowy Business Park od funduszu Peakside Polonia Management.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Magnusson (Valad, Oaktree)
- Sprzedaż przez konsorcjum firmy BBI Development i funduszu Amstar 72 mieszkań w apartamentowcu Złota 44 w Warszawie niemieckiemu funduszowi Catella Wohnen Europa.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Greenberg Traurig (Amstar/BBI); Dentons (Catella)
- Kupno przez fundusz Warburg–HIH Invest Real Estate biurowca Aleja Pokoju 5 w Krakowie od grupy deweloperskiej Buma.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Hogan Lovells (Warburg); Greenberg Traurig (Buma)
- Nabycie przez firmę deweloperską Asbud działki o powierzchni trzech hektarów pod budownictwo mieszkaniowe w Warszawie od firmy dweloperskiej Balmoral Properties.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Baker McKenzie (Asbud); JF Legal Jakubaszek & Fogo (Balmoral)
- Zakup przez firmę deweloperską Robyg nieruchomości o powierzchni 2,5 hekatrów pod zabudowę mieszkaniową w Warszawie.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Wierzbicki Adwokaci i Radcowie Prawni (Robyg)
- Kupno przez austriacką firmę budowlaną Strabag budynku biurowego w Warszawie od spółki Tamex Inwestycje
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Bieniak Smołuch, Wielhorski Wojnar i Wspólnicy (Strabag); DPPA Legal Grzonek Machczyński (Tamex)
- Sprzedaż przez deweloperską spółkę Virako biurowca Forum 76. Business Centre w Łodzi funduszowi inwestycyjnemu Benson Elliot.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Dentons (Virako)
- Sprzedaż przez firmę deweloperską Yareal warszawskiego kompleksu biurowego Oxygen firmie inwestycyjnej Golden Star Estate.
Wartość transakcji: nie ujawniono
Doradcy prawni: Gide Loyrette Nouel (Yareal); Smolarek, Rogala, Caban (Golden Star)
Ireneusz Walencik