Adwokatom wolno już zajmować stanowisko zarządcy w cudzym przedsiębiorstwie oraz pełnić funkcję członka zarządu i prokurenta w spółkach prawa handlowego. Nie muszą w tym celu skreślać sie z listy adwokatów ani przenosić do korporacji radców prawnych.
Naczelna Rada Adwokacka 21 września 2019 r. zmieniła swoją uchwałą brzmienie § 9 kodeksu etyki zawodowej, usuwając z niego te przykładowe zakazy obejmujące tzw. ”zajęcia niedopuszczalne” dla adwokatów, grożące dotychczas odpowiedzialnością dyscyplinarną członkom palestry, którzy ich nie przestrzegali. NRA zmieniła tym samym punkt widzenia wyrażony w starym brzmieniu przepisu, podkreślając, iż „łączenie zajęć nie jest samo przez się nieetyczne”.
Pozostawiono w mocy obowiązujące obwarowania dotyczące łączenia praktyki adwokackiej z innymi zajęciami zarobkowymi. Taka inna działalność nie może zatem uwłaczać godności zawodu adwokata, ograniczać jego niezależności ani podważać zaufania do adwokatury. Oznacza to, że w konkretnym przypadku łączenie zajęć byłoby nieetyczne, jeśli negatywnie wpływałoby na społeczne postrzeganie zawodu adwokata oraz na publiczny wizerunek adwokatury jako grupy profesjonalistów godnych zaufania. Interpretacji tych ogólnych klauzul adwokat dokonuje na własne ryzyko i wedle swojego sumienia normatywnego.
Ponadto w § 9 kodeksu etyki adwokackiej dodano zasadę, wedle której łączenie różnych działalności nie może skutkować obniżeniem jakości świadczonej przez adwokata pomocy prawnej (np. w sytuacji, w której to praktyka prawnicza stała się zajęciem drugoplanowym) ani prowadzić do utraty zaufania u jego klientów (np. ze względu na charakter tego innego zajęcia).
Odebrano też adwokatom prawo do posługiwania się tytułem zawodowym przy wykonywaniu działalności zarobkowej (gospodarczej), która nie polega na świadczeniu pomocy prawnej ani na „kształtowaniu świadomości prawnej”. Oznacza to, że jako menedżer np. w spółce produkcyjnej, adwokat nie może korzystać ze statusu osoby wykonującej zawód zaufania publicznego oraz innych atrybutów tej profesji.
Jak informuje NRA na swojej stronie internetowej, zmiana jest realizacją uchwały Krajowego Zjazdu Adwokatury z 2016 r. postulującej modyfikację wzorca postępowania adwokatów w przypadku prowadzenia innej niż adwokacka działalności zarobkowej. Przygotowała ją Komisja Etyki przy NRA pod kierownictwem przewodniczącego prof. Jacka Giezka.
Z uzasadnienia projektu przygotowanego przez komisję, wynika, iż chodziło o oczyszczenie przepisu ze „zbędnej kazuistyki”, a przy tym poszerzenie możliwości wykonywania dodatkowych zajęć „poprzez rezygnację z części zakazów”. Jest to również „wyjście naprzeciw oczekiwaniom sporej części członków samorządu, w szczególności zaś adwokatów młodych, z trudem utrzymujących się wyłącznie ze świadczenia pomocy prawnej”.
Ireneusz Walencik
