Wprowadzenie
W dziedzinie prawa podatkowego każda sprawa stanowi unikalne wyzwanie. Tak było w przypadku spółki K. sp. z o.o. sp. k., wobec której postępowanie sądowoadministracyjne dotyczące oskarżeń o uczestnictwo w procederze karuzeli podatkowej podkreśla znaczenie nie tylko profesjonalnej reprezentacji prawnej, ale też tego, jak mechanicznie i bezrefleksyjnie zdarza się polskiemu sądownictwu administracyjnemu podchodzić do kwestii transakcji karuzelowych. W wyniku działań Kancelarii Radcy Prawnego Błażeja Sarzalskiego Naczelny Sąd Administracyjny negatywnie wypowiedział się o praktyce organów podatkowych w zakresie odstępowania od badania „dobrej wiary” podatników, a przedsiębiorca po ponad ośmiu latach sporu z fiskusem odzyskał ponad pół miliona złotych.
Początki problemów
Rejestracja spółki K. sp. z o.o. sp. k. nastąpiła w 2015 roku. Celem wspólników było rozszerzenie dotychczasowej działalności gospodarczej w obszarze obrotu artykułami oświetleniowymi na działalność międzynarodową. Spółka już po dokonaniu pierwszych transakcji znalazła się w centrum kontrowersji podatkowych, po tym jak została oskarżona o uczestnictwo w karuzeli podatkowej oraz fikcyjnym obrocie diodami LED. Według zarzutów, spółka miała dokonywać transakcji, które nie miały rzeczywistego pokrycia w dostawach towarów, lecz służyły jedynie oszustwom podatkowym.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego
Zarówno organy podatkowe, jak i Wojewódzki Sąd Administracyjny nie miały wątpliwości. Stwierdziły, że sposób przeprowadzenia transakcji przez podatnika był z góry zaplanowany, a dla oceny dopuszczalności odliczenia naliczonego podatku od towarów i usług, udokumentowanego otrzymanymi fakturami nie było konieczne badanie „dobrej wiary” spółki, bo jej brak jest oczywisty. Przyjęta w tej sprawie strategia obrony opierała się na szczegółowej analizie dokumentacji spółki, zgromadzeniu dowodów wykazujących rzeczywisty charakter transakcji i podkreśleniu należytej staranności spółki w działalności gospodarczej. Składając skargę kasacyjną skupiłem się także na błędach proceduralnych, które miały miejsce na etapie pierwszej instancji sądowej. Znamienne było to, że w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku zawarto szereg wywodów ewidentnie dotyczących innej sprawy. W końcowej jego części pojawiły się bowiem rozważania odnoszące się do obrotu olejem rzepakowym, a nie oświetleniem LED.
Rozstrzygnięcie Naczelnego Sądu Administracyjnego
W toku procesu udało się skutecznie podważyć argumentację organów podatkowych, wykazując braki w ich rozumowaniu i niekonsekwencję wniosków. Argumentacja ta została przyjęta przez Naczelny Sąd Administracyjny, który znalazł uchybienia w wyroku sądu pierwszej instancji, podkreślając istotne braki w jego uzasadnieniu (sygn. akt I FSK 642/22). Było to zwycięstwo spółki, które otworzyło drogę do ponownego, bardziej sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy. Ostatecznie wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 12 stycznia 2023 r. w sprawie I SA/Kr 1155/22 uchylono decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Krakowie. Tym razem prawidłowo sąd pierwszej instancji wskazał, że na organie podatkowym ciąży powinność wykazania, że podatnik był w złej wierze, to znaczy, że wiedział lub powinien był wiedzieć o nieprawidłowościach zaistniałych podczas wcześniejszego obrotu towarem.
Kluczowe wnioski
Działania kancelarii doprowadziły do skutecznego kwestionowania argumentów organów podatkowych o braku potrzeby badania „dobrej wiary” podatnika, a omawiana sprawa to nie tylko indywidualne zwycięstwo spółki, której po ośmiu latach zwrócono ponad pół miliona złotych podatku VAT, ale także ważny precedens w kontekście praktyki podatkowej, wskazujący na konieczność ostrożności w ocenie transakcji przez organy podatkowe. Dla przedsiębiorców równie istotne znaczenie powinna mieć profesjonalna reprezentacja prawna w przypadku sporów z administracją skarbową.
Błażej Sarzalski
Autor jest radcą prawnym w Kancelarii Radcy Prawnego Błażeja Sarzalskiego, która specjalizuje się w rejestracji i obsłudze prawnej spółek w Polsce i zagranicą, prawie wekslowym, doradztwie dla przedsiębiorców oraz prowadzeniu działań zapewniających poufność i ochronę prawną biznesu
Materiał Kancelarii Radcy Prawnego Błażeja Sarzalskiego
