W dniu 16 marca 2017 roku Sąd Apelacyjny uwzględnił apelację White & Case reprezentującej polsko–hiszpańskie konsorcjum, którego liderem był Mostostal–Warszawa S.A. W tej precedensowej sprawie Sąd Apelacyjny przesądził, że tzw. wykreślenie Subklauzuli 13.8 FIDIC z umowy o roboty budowlane nie jest równoznaczne z wyłączeniem dopuszczalności sądowego podwyższenia wynagrodzenia na podstawie artykułu 3571 lub 632 § 2 Kodeksu cywilnego.
Konsorcjum domagało się podwyższenia wynagrodzenia z tytułu realizacji umowy o zaprojektowanie i budowę odcinka autostrady A2 Stryków – Konotopa w związku z nieprzewidywalną zmianą cen paliwa i asfaltu w latach 2009–2012, która doprowadziła do drastycznego zwiększenia kosztów realizacji robót. Podobne pozwy przeciwko Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad skierowali także inni wykonawcy robót drogowych.
Sąd I instancji oddalił powództwo, uznając m.in., że strony wyłączyły dopuszczalność sądowego podwyższenia wynagrodzenia w trybie tzw. klauzul rebus sic stantibus, gdyż „wykreśliły” z warunków ogólnych umowy Subklauzulę 13.8 FIDIC (dotyczącą waloryzacji ceny).
Sąd Apelacyjny nie podzielił tego stanowiska. W ustnych motywach rozstrzygnięcia Sąd Apelacyjny podkreślił różnicę pomiędzy Subklauzulą 13.8 FIDIC, która przewiduje mechanizm automatycznej waloryzacji wynagrodzenia dla uwzględnienia zmian w kosztach realizacji robót, a określonymi w Kodeksie cywilnym klauzulami rebus sic stantibus, które przewidują sądową ingerencję w treść umowy jedynie w przypadku istotnych zmian o nieprzewidywalnym charakterze. Z tego względu Sąd Apelacyjny podzielił stanowisko konsorcjum, zgodnie z którym tzw. „wykreślenie” z warunków ogólnych umowy Subklauzuli 13.8 FIDIC nie oznacza wyłączenia dopuszczalności sądowego podwyższenia wynagrodzenia.
Wyrok Sądu Apelacyjnego może mieć istotne znaczenie dla licznych postępowań dotyczących podwyższenia wynagrodzenia w związku ze wzrostem cen paliw w latach 2009–2012, które dotknęło wielu wykonawców robót drogowych w kraju. Rozstrzyga bowiem zagadnienie prawne, które powodowało rozbieżności w orzecznictwie sądów okręgowych.
W zespole White & Case reprezentującym konsorcjum znaleźli się Michał Subocz, partner kierujący praktyką rozwiązywania sporów, counsel Piotr Bytnerowicz, Magda Kofluk, associate w biurze White & Case w Dubaju oraz associates Emanuel Wanat i Grzegorz Goniewicz.
Materiał kancelarii
